De membraanpomp is een pomp die door geforceerde druk de vloeistof uit de uittrede perst. Membraan pompen zijn er in diverse maten en soorten, de keuze is afhankelijk van de dikte van het medium dat moet worden verpompt, de druk en capaciteit.
De zuigzijde is over het algemeen aan de onderzijde met de perszijde (uittrede) aan de bovenkant, er zijn echter uitvoeringen met enkelzijdige membranen die met andere zuig- en persaansluitingen kunnen worden geleverd. Dit geldt feitelijk voor vrijwel alle membraanpompen. Membraanpompen worden over het algemeen door (pers) lucht aangedreven; de gemiddeld benodigde luchtdruk is 6 bar.
Door middel van de lucht wordt een zuigerstang wisselend naar links en rechts gestuurd zoals hierboven schematisch te zien is. Hiermee word de membraan aan één zijde naar binnen getrokken en tegelijkertijd de ander zijde naar buiten geduwd. Doordat er aan beide membraanzijdes een tweetal terugslagkleppen zijn gemonteerd wordt bij de terugtrekkende beweging de perszijde gesloten en de zuigzijde geopend, waardoor er vloeistof in de membraankamer wordt gezogen. Bij de naar buiten bewegende membraan gebeurt het omgekeerde: de zuig wordt afgesloten en de pers geopend waardoor de vloeistof uit de membraankamer wordt geperst. Aangezien dit wisselend gebeurt bij een dubbel membraanpomp is er dus bij iedere beweging van de zuigerstang een zuig- en persbeweging. Dit resulteert wel in een pulserende vloeistofstroom.
Over het algemeen zijn membraan pompen regelbaar door zowel de luchtdruk als door de zuigerstang beweging te beperken of te verhogen. Dat resulteert in meer of minder capaciteit.
De pomp is te verdelen in drie delen; de aandrijving met kleppenblok-stoel, het vloeistofdeel en de pers- en zuigaansluiting(en).
